W styczniu 2017 roku zlecono pobór gleby do badań celem sporządzenia map zasobności i zmienności glebowej. Otrzymane wyniki w zestawieniu z danymi z lat ubiegłych służą do obrazowania postępów prowadzonej rekultywacji.
W dniach 19 - 29 stycznia odbyły się w Berlinie Międzynarodowe Targi Zielony Tydzień 2017, gdzie Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich promował się w przestrzeni wystawienniczej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi RP.
W marcu przeprowadzono lustrację terenów rekultywowanych przed rozpoczęciem prac polowych w bieżącym roku agrotechnicznym.
Zaobserwowano zastoiska wodne, których z każdym rokiem jest coraz mniej. Dla porównania wykonano zdjęcia sąsiadujących terenów, które nie są jeszcze rekultywowane. Pomimo bliskości pól na terenach nie objętych rekultywacją stojącej wody jest znacznie więcej.
Tereny rekultywowane, marzec pole małe.
Tereny rekultywowane, marzec, pole duże.
Zastoiska wodne na terenach nie objętych rekultywacją, sąsiadujących bezpośrednio z polem dużym.
Przekazano do SKR plan zasiewów i plan nawożenia w bieżącym roku agrotechnicznym. Tak jak w latach poprzednich zaplanowano obsiew konopi na powierzchni 12,5 ha, konopiami odmiany Białobrzeskie w ilości 40 kg nasion na ha. Lucernę wysiano w 2016 roku także na 12,5 ha, z uwagi na to iż jest to roślina wieloletnia dosiane zostaną tylko miejsca w których lucerna wypadła.
Zastosowano nawożenie w ilości:
1. Nawożenie azotem (N)
- 12,5 ha konopi (przyorana lucerna) x 100kg N/ha = 1250 kg N – jest to 2,7 tony mocznika 46 %
- 12, 5 ha lucerny x 50 kgN/ha = 625 kg N – jest to 1,36 tony mocznika 46 %
2. Nawożenie fosforem P205 – takie samo pod konopie i lucernę.
25 ha x 150 kg P2O5 = 3750 kg jest to 18 ton polifoski 6: 20 : 30 NPK
3. Nawożenie potasem K2O takie samo pod konopie jak i lucernę.
25 ha x 215 kg K2O = 5375 kg K2O jest 18 ton polifoski 6: 20 : 30 NPK.
Z kierownikiem projektu Agencja PR Moon Dog PR, przeprowadziła wywiad na temat prowadzonej rekultywacji. Na podstawie wywiadu ukazał się artykuł pt. „Polskie konopie ratują tereny zniszczone przez przemysł” na portalu Dobrekonopie.pl.
Projekt promowano na stoisku Instytutu na Międzynarodowych Targach Techniki Rolniczej AGROTECH Kielce 17-19 marzec 2017.
W kwietniu 2017:
Wykonano zabiegi przedsiewne – przedsiewna uprawa roli.
Przeprowadzono nawożenie pola zgodnie z schematem nawożenia.
Na tak przygotowanym stanowisku wysiano nasiona konopi. Podobnie jak w latach ubiegłych wysiano konopie odmiany Białobrzeskie zachowując gęstość wysiewu jak w latach ubiegłych.
Prowadzono obserwację populacji ptaków zarówno na terenach rekultywowanych jak i referencyjnych.
3 kwietnia br. w Instytucie zorganizowano seminarium dla uczniów szkoły podstawowej, na którym przedstawiono ekologiczne aspekty upraw konopi włóknistych na terenach pokopalnianych.
Na XXIII Międzynarodowej Konferencji Remediacja Rekultywacja i Rewitalizacja zorganizowano międzynarodową sesję tematyczną poświęconą realizowanemu projektowi. W ramach sesji przedstawiono wyniki, które dotychczas otrzymano prowadząc rekultywację terenów pokopalnianych. Krajowi i międzynarodowi specjaliści przedstawili również zagadnienia z zakresu rekultywacji terenów poprzemysłowych. Konferencja odbyła się w dniach 26 – 28 kwietnia br. w Kołobrzegu.
W maju prowadzono lustrację terenów rekultywowanych. Wzrost konopi przebiega prawidłowo, rośliny na obu polach mają wysokość ok 20 - 30 cm. Na obu polach w miejscach po zastoiskach wodnych zaobserwowano wypadnięcie konopi. Problem jest jednak dużo mniejszy niż w latach ubiegłych.
Na stanowiskach na których wysiana jest lucerna pojawiły się chwasty ale nie wpływa to na wzrost roślin. Na obu polach wysokość lucerny wynosiła ok 50 cm.
Konopie duże pole, maj 2017.
Lucerna uprawiana na dużym polu, maj 2017.
Konopie uprawiane na małym polu, maj 2017.
Lucerna uprawiana na polu małym, maj 2017.
Prezentację z projektu przedstawiono w ramach wykładów organizowanych dla studentów Wydziału Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
W czerwcu przeprowadzono zabiegi związane ze skoszeniem lucerny.
W zakresie promocji projektu:
W katalogu wystawienniczym wydanym pod patronatem Ministra Środowiska „Polska Ekologia” ukazał się baner promujący projekt. Katalog jest dystrybułowany na targach poświęconych zagadnieniom ekologicznym, organizowanych w Polsce.
Projekt promowany był:
- podczas wizyty w Instytucie przedstawicieli grupy przedsiębiorców z Colorado USA z International Hemp Solutions – 26 czerwca,
- na spotkaniu Wielkopolskiego Oddziału- SIT Spoż.- Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Przemysłu Spożywczego – 22 czerwca,
- na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Członków Polskiej Izby Lnu i Konopi w Witaszycach – 23 czerwca.
W lipcu 2017 celem poszerzenia wyników prowadzonej rekultywacji przedstawiciele Uniwersytetu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego z Warszawy pobrali próby gleby z terenów bezpośrednio po zasypaniu odkrywki oraz z obszarów, na których prowadzona jest rekultywacja.
Pobrana gleba poddana zostanie analizie mikrobiologicznej celem określenia wpływu prowadzonej rekultywacji na zgrupowanie nicieni i mikrostawonogów (roztoczy i skoczogonków).
Podpisano również umowę o współpracę z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wynikiem podpisanej umowy jest nieodpłatna realizacja zadań badawczych przez pracowników Uniwersytetu z Warszawy. Realizowany projekt będzie również promowany wśród studentów Uniwersytetu.
Przeprowadzono dwie lustracje terenów rekultywowanych (pierwszy i ostatni tydzień lipca) celem określenia prawidłowości przebiegu wegetacji roślin.
Konopie i lucerna tereny rekultywowana – pierwszy tydzień lipca.
Tereny rekultywowane – ostatni tydzień lipca.
Projekt w formie wygłoszonego referatu promowano na 5th International Exergy, Life Cycle Assessment & Sustainability Workshop & Symposium. Konferencja odbyła się 9 – 11 lipca br. w Grecji. Z w/w konferencji w Book of Abstracts ukazał się abstrakt ze zgłoszonego referatu.
W sierpniu przeprowadzono lustrację terenów rekultywowanych, celem określenia stanu wegetacji roślin oraz wykonania dokumentacji zdjęciowej. Bieżący rok z uwagi na dużą ilość opadów jest bardzo niekorzystny dla wegetacji roślin konopi. Warstwa rekultywowana jest bardzo nasiąknięta wodą co powoduje eliminację z przestrzeni glebowych powietrza. Częste opady doprowadziły do uduszenia się uprawianych konopi, które pozbawione były wymiany gazowej w części korzeniowej. Spowodowało to że konopie w wielu miejscach są zaschnięte. Wysokość roślin często nie przekracza 1 metra. Problemu zamierania roślin nie zaobserwowano w przypadku lucerny.
Pobrano próby konopi z terenów rekultywowanych celem wykonania pomiarów morfologicznych i określenia plonu biomasy.
Zróżnicowana wysokość konopi, tereny rekultywowane sierpień br.
Lucerna pole małe i pole duże, sierpień br.
Podmokła gleba oraz zaduszone (wyschnięte) konopie, sierpień br.
Prowadzono obserwację rozwoju systemu korzeniowego konopi włóknistych oraz lucerny siewnej. W tym celu na obydwu plantacjach w wyznaczonych losowo miejscach wywiercone zostały otwory, w których na głębokość 1 metra wprowadzane były przezroczyste tuby. W tubach umieszczano skaner, skanujący część podziemną rośliny. Otrzymane podczas skanowania zdjęcia systemu korzeniowego, poddane zostaną analizie celem określenia głębokości wzrostu i masy korzeni.
Skanowanie systemu korzeniowego lucerny i konopi włóknistych
Prowadzono obserwację populacji ptaków bytujących na terenach rekultywowanych.
We wrześniu br. Przeprowadzono zabiegi związane z pokosem lucerny. Wydajność biomasy lucerny po kolejnym pokosie wynosi ok 6600 kg/ha.
W warunkach laboratoryjnych wykonano pomiary morfologiczne konopi z terenów rekultywowanych. Średnia długość konopi w bieżącym roku wynosiła odpowiednio 112,00 cm na polu małym oraz 85,00 cm na polu dużym. Średnia grubość wynosiła odpowiednio 4,86 mm (pole małe) oraz 2,90 mm (pole duże).
Pobrano próby i określono wydajność biomasy konopi. W bieżącym roku średnia ilość biomasy konopi pozyskana z terenów rekultywowanych wyniosła 4948 kg/ha na polu małym oraz 3472 kg/ha na polu dużym.
W dniu 27 września odbyła się wizyta przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa Węgier, który realizują projekt LIFE14 CAP/HU/000010 - LIFE Capacity Building in Hungary. Węgierska delegacja składała się z:
• Ms. Teréz Krisztina SZABÓ, Head of Unit (Department of Environmental Development and Strategy, Ministry of Agriculture)
• Ms. Judit Eszter NOVÁK, LIFE National Contact Point (Department of Environmental Development and Strategy, Ministry of Agriculture)
• Ms. Ágnes SZIJÁRTÓ, LIFE capacity building project coordinator (Department of Environmental Development and Strategy, Ministry of Agriculture).
W siedzibie Instytutu odbyło się spotkanie robocze w trakcie którego w formie filmu oraz wygłoszonych prezentacji zapoznano gości z tematyką realizowanego projektu. Po roboczych rozmowach delegacja węgierska z przedstawicielami Instytutu udała się do współbeneficjenta projektu tj. Spółdzielni Kółek Rolniczych. Na miejscu po rozmowach pokazano gościom tereny, na których prowadzona jest rekultywacja.
Zorganizowano stoisko wystawiennicze na międzynarodowych targach poświęconych ochronie środowiska POL-ECO-SYSTEM 2017. Targi odbyły się w Poznaniu w dniach 17 – 19 października. Na stoisku promowano realizowany projekt. Nawiązano szereg kontaktów i prezentowano projekt przedstawicielom przemysłu, samorządów oraz szkół i uczelni wyższych. Stoisko licznie odwiedzali uczniowie i studenci. Goszczono na stoisku min. Ministra Środowiska prof. Jana Szyszko oraz przedstawicieli Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odpowiedzialnych za realizację projektów Life w Polsce.
Stoisko odwiedziła również ekipa telewizyjna ze Stanów Zjednoczonych, realizująca film dotyczący uprawy i kierunków wykorzystania konopi, w tym w ochronie środowiska,
W Aktualnościach Targowych Targów POL-ECO-SYSTEM 2017 ukazał się artykuł promujący realizowany projekt.
Pracownicy projektu uczestniczyli w szkoleniu adresowanym dla wnioskodawców Programu LIFE, Podprogram działań na rzecz Środowiska oraz Podprogram działań na rzecz Klimatu. Szkolenie odbyło się 16 października 2017 roku na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich.
W dniu 14 listopada odbyła się wizyta monitorująca projekt. Podczas wizyty w Instytucie przedstawiono w formie prezentacji postępy w realizacji projektu. Pan dr D. Kobus zapoznał się z dokumentacją merytoryczną, księgową oraz kadrową. Odbyła się również wizytacja terenów na których prowadzona jest rekultywacja.
W dniu 13 grudnia w Namysłowie, woj. opolskie odbyło się szkolenie dla rolników oraz pracowników Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Na szkoleniu w formie wygłoszonej prezentacji promowano realizowany temat.
