Nowa metoda rekultywacji terenów zdegradowanych w rejonie KWB Konin
z zastosowaniem uprawy konopi włóknistych

Akronim Projektu: EKOHEMPKON   Nr Projektu: LIFE11 ENV/PL/445

Postępy w realizacji projektu:

W miesiącu styczniu wykonano pobranie do badań próbek gleby z 25 ha terenów pogórniczych KWB Konin. Określone zostały następujące parametry gleby: zawartość próchnicy, ciężar właściwy gleby, zawartość N, P, K, Mg oraz pH.

Na podstawie uzyskanych wyników sporządzono mapy zasobności i zmienności glebowej, które będą mapami wyjściowymi do podjętej rekultywacji.

Podjęto szereg działań promocyjno – propagujących idee projektu. Do działań tych należą:

W ramach działań promocyjnych zorganizowano w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich wystawę posterową dotyczącą tematyki projektu. Podczas wizyty naukowej w Instytucie ATB w Poczdamie dokonano prezentacji projektu.

W dniu 6 lutego 2013 w ramach promocji projektu zorganizowano w Zakładzie Doświadczalnym LENKON w Stęszewie spotkanie dla specjalistów z Niemiec (m.in. z  Firmy Bioformex, Sachsentextil, Stfi),  zajmujących się dekortykacją i  zastosowaniem roślin włóknistych, w tym konopi przemysłowych.  Pokazano możliwości przetwórcze Zakładu i zaprezentowano  prowadzone prace związane z projektem Life + w dziedzinie pozyskiwania , przerobu i zastosowania konopnego włókna. Przedstawiona i  omówiona została przygotowana przez Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich ZD Lenkon  ekspozycja (wystawa produktów, foto-plakatów i pozostałych eksponatów)  prezentująca projekt.

Cele i zadania projektu omówiono również w dniu 20 lutego 2013 podczas spotkania  w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich  z delegacją  z Saksonii z Sachsisches Textiol Forschungs Institut e. V, która podczas   pobytu w Polsce wizytowała Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich.

Przygotowano i zgłoszono abstrakt omawiający tematykę projektu na międzynarodową konferencję 1st International Conference on Natural Fibers – Sustainable Materials for Advanced Applications (ICNF2013), która odbędzie się w czerwcu w  Guimarães, Portugal.

Opracowano i opublikowano w Biuletynie Informacyjnym „Len i Konopie” wydawanym przez Polską Izbę Lnu i Konopi  artykuł promujący projekt pt.: „Rekultywacja terenów zdegradowanych w wyniku działania kopalni odkrywkowych”.

Przedstawiono prezentację opisującą problematykę projektu na XIX Międzynarodowej Konferencji Naukowo – Szkoleniowej pt. REKULTYWACJA i REWITALIZACJA  TERENÓW ZDEGRADOWANYCH, która odbyła się w Juracie 21-24 kwietnia 2013.

Opublikowano rozdział w monografii pt.: „Nowa metoda rekultywacji terenów zdegradowanych w rejonie KWB Konin z zastosowaniem uprawy konopi włóknistych”. Rekultywacja i rewitalizacja terenów zdegradowanych, redakcja prof. Grzegorz Malina. Poznań 2013 rok.

W maju 2013 na terenach rekultywowanych przeprowadzono zabiegi:

1. Dokonano podziału pól pod uprawę konopi oraz lucerny zgodnie z założonym w projekcie schematem płodozmianu.

2. Usunięto głazy oraz kamienie, które uniemożliwiały uprawę roli.

3. Przeprowadzono zabiegi przed siewem tj.

- potrójne talerzowanie pola,
- bronowanie,
- orkę.

4. Wysiano wapno oraz nawozy mineralne zgodnie z planem nawożenia w I roku realizacji projektu. Przeprowadzono nawożenie azotem, fosforem oraz potasem.

5. Wysiano konopie na wcześniej przygotowane pola. Z uwagi na przedłużającą się zimę oraz dużą ilość opadów wiosną na polach zalegała duża ilość wody. Utrudniało to zabiegi agrotechniczne i opóźniło siew konopi.

Przedstawiono tematykę projektu na międzynarodowym spotkaniu z przedstawicielami Latvia University of Agriculture, które odbyło się w Poznaniu dnia 25.05.2013.

W czerwcu na wcześniej przygotowane pola wysiano nasiona lucerny stosując dawkę wysiewu 25 kg. Według schematu podziału terenów rekultywowanych lucernę wysiano na powierzchni 13 ha.

Przedstawiono tematykę projektu na Międzynarodowej Konferencji ICNF2013 (INTERNATIONAL CONFERENCE ON NATURAL FIBERS 2013) w Portugalii.

W ramach zadania w dwóch terminach w lipcu i sierpniu prowadzono pomiary morfologiczne konopi.

W lipcu przeprowadzono  postępowanie przetargowe i wybrano dostawcę kosiarki do konopi.

W sierpniu odbyło się spotkanie z Wójtem gminy Kazimierz Biskupi oraz Prezesem Zarządu PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Zbigniewem Bryją, na którym przedstawiono postępy w realizacji prac w projekcie związanych z rekultywacją terenów po kopalni.

W sierpniu pobrano próbki gleby z pól obsianych konopiami i lucerną w celu określenia zachodzących zmian ilościowych glebowej flory mikrobiologicznej zachodzących w trakcie rekultywacji. Badania gleby prowadzone będą w laboratorium Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

W dniu 17 września 2013 roku odbyła się wizyta osób monitorujących projekt tj. Pana Dariusza Kobusa oraz Remo Savoia z Brukseli. W trakcje wizyty monitorów przedstawiono dokumentację projektu oraz dokonano wizytacji terenu realizacji projektu.

monitor

Sukcesywnie w okresie od lipca do września pobierane były próby słomy celem określenia parametrów morfologicznych, które przedstawiono w tabeli poniżej.

 morfologia

W dniu 4 października na terenach rekultywowanych przeprowadzono zabiegi związane z koszeniem konopi. Konopie koszone były kosiarką podczepianą do ciągnika, wyposażoną w trzy kosy, które przecinają łodygę konopi w trzech miejscach.  Takie cięcie ułatwia późniejsze przyoranie otrzymanej biomasy. Szerokość robocza kosiarki wynosi 4 m, a jej wydajność ok. 3 – 4 ha/godz.

Pobrano próby konopi i lucerny oraz określono ilość biomasy na ha powierzchni rekultywowanej.

masa

14 października przeprowadzono oprysk ściętych konopi preparatem przyśpieszającym rozkład resztek pozbiorowych. Celem sprawdzenia działania w/w preparatu zastosowano go na mniejszym polu opryskując ścięte konopie.  Oprysk wykonano przed przyoraniem plantacji w dawce preparatu 60 l/ha. Po oprysku przyorano ściętą biomasę.

Tematykę projektu zaprezentowano:

- w dniach 7 – 10 października na Międzynarodowych Targach Ochrony Środowiska POLEKO w Poznaniu (stoisko wystawiennicze poświęcone realizowanemu projektowi),

stoisko

 

Promocja projektu odbywała się na  stoisko  nr 58 usytuowanym w pawilonie targowym nr 6A.  Rekultywacja stanowiła jeden z zakresów tematycznych tegorocznych targów.

W celu oprawy graficznej targowego stoiska oraz wizualizacji graficznej projektu, przygotowano i wydrukowano  postery i (roll–up)  związane z tematyką rekultywacji, promujące realizowany projekt.  Plakaty te zawierały logotypy instytucji związanych z realizacją projektu: logo LIFE+, NFOŚiGW, IWNiRZ oraz logo własne projektu EKOHEMPKON.

Celem rozpowszechniania informacji o projekcie przygotowano i rozdawano zainteresowanym ulotkę promującą projekt. Sporządzona została ona  w języku polskim i angielskim.

Na stoisku dla  zwiedzających cały czas uruchomiony był pokaz zdjęć postępy z realizacji projektu. W foto-prezentacji pokazywano pogórnicze tereny, gleby przeznaczone do rekultywacji, przeprowadzane doświadczenia i zabiegi związane z pobieraniem próbek gleb do analiz oraz prowadzone zgodnie z harmonogramem projektu zabiegi agrotechniczne a także  charakterystykę roślin konopi i lucerny. Wyświetlany były również krótki filmy z tegorocznego zbioru konopi włóknistych na rekultywowanym w ramach projektu terenie.

Przeprowadzono wiele rozmów z zainteresowanymi przedstawicielami instytucji i firm związanych z ochroną środowiska oraz z osobami interesującymi się proekologicznymi działaniami. Krótkie pogadanki o projekcie skierowano do grup uczniów i studentów, które odwiedzały stoisko (Technikum Zbąszyń, Studenci Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego itp.).

Podczas targów POLEKO 2013 czynnie uczestniczono w Polsko-Niemieckich Rozmowach Kooperacyjnych na stoisku Federalnego Ministerstwa Oświaty i Badań Naukowych (BMBF). Realizowany projekt zaprezentowano przedstawicielom University of Sustainable Development / University of Applied Sciences Eberswalde, Faculty of Landscape Management and Nature Conservation oraz Brandenburg University of Technology, Department of Power Plant Technology.

 

- w dniach 17 – 18 października na Targach Technicznych Wyrobów Włókienniczych w Łodzi.

mankowski

Tematykę projektu w formie referatu przedstawiono na Konferencji Technicznych i Specjalnych Wyrobów Włókienniczych InnovaTex w Łodzi – 17 października 2013 r.

lodz

W listopadzie zorganizowano seminarium pt. „Innowacyjność na rzecz środowiska poprzez wdrożenie zielonej technologii rekultywacji pokopalnianych gruntów”, które odbyło się w Gminnym Ośrodku Kultury w Kazimierzu Biskupim. W seminarium wzięli udział przedstawiciele gminy Kazimierz Biskupi (wójt oraz zastępca wójta), przedstawiciele jednostek samorządowych z gmin zlokalizowanych w rejonie odkrywek KWB Konin, przedstawiciele Kopalni Węgla Brunatnego w Koninie oraz rolnicy z rejonu w którym realizowany jest projekt. Na seminarium obecne były również lokalne media.

seminarium

Informacja o projekcie w formie wywiadu z kierownikiem projektu Panem prof. Jerzym Mańkowskim ukazały się w Ekspresie Wielkopolskim emitowanym przez Telewizję Wielkopolską. Link do w/w informacji: http://www.tvkonin.pl/index.php/konin-aktualosci/15426-kazimierz-biskupi-szansa-w-konopiach

W grudniu w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich zorganizowano seminarium dla studentów III roku kierunku Rolnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, na którym zaprezentowano zagadnienia realizowanego projektu.